Verhoogde Realiteitszin

Enkel voor professionele beleggers.
Dit document is niet bestemd voor Belgische privé-beleggers.

Zoals verwacht aan het begin van het jaar ( zie Carmignac's Note van januari, "50 tinten zwart" ), hebben de aandelenmarkten zich kunnen herstellen van de paniek van eind 2018. Dit herstel werd aangewakkerd door een kentering in de ambities van de Fed ten aanzien van de normalisering van het monetair beleid. De aandelenindex MSCI World Equity Index steeg in de eerste twee maanden van het jaar met 11,21%*, waardoor de correctie van het laatste kwartaal van 2018 volledig is goedgemaakt. De vraag is natuurlijk hoe groot de kans is dat deze opleving de komende maanden zal aanhouden.

Het marktklimaat werd in 2018 bepaald door de aanvaring tussen de economische cyclus en het monetaire beleid. Dat is dit jaar niet langer het geval

De economische vertraging duurt voort en de situatie blijft erg kwetsbaar. Van de waslijst aan politieke onzekerheden in Europa en de Verenigde Staten tot aan het probleem van de overmatige schuldenlast, in een nieuwe context van afnemende groei, ontbreekt het de markten niet aan redenen om zich dit jaar weer voorzichtiger op te stellen. Toch wordt deze weinig aantrekkelijke realiteit aangevuld, of in ieder geval verzacht, door het centrale scenario, dat objectief gezien rustiger is geworden ten opzichte van vorig jaar. De markten hebben de aanhoudende economische vertraging erkend, evenals de centrale banken, die hun streven naar een geforceerde monetaire normalisering inmiddels hebben laten varen. Het marktklimaat werd in 2018 bepaald door de botsing tussen de economische cyclus en het monetair beleid. Dat is dit jaar niet langer het geval.

We komen nu eerder terecht in een ongunstige fase waarin de markten langzaam de gevolgen van de aanvaring tussen het monetaire beleid en de economische cyclus achter zich laten. Desondanks wordt deze fase momenteel gekenmerkt door besluiteloosheid. Dit vraagt om minder directionele beleggingsstrategieën en een beleid dat meer gericht is op het genereren van alfa dan in te spelen op de algemene markttrend.

De politieke gebeurtenissen die de markten dit jaar waarschijnlijk zullen beïnvloeden, zijn talrijk: de slotonderhandelingen tussen de Europese Commissie en het Verenigd Koninkrijk over de brexit, de ontwikkelingen in de handelsbesprekingen tussen de Verenigde Staten en China, de nieuwe Amerikaanse dreigementen over de invoer van Duitse auto's en de Europese verkiezingen. Deze kwesties, die belangrijk zijn voor het vertrouwen en dus voor de groei, zullen de komende maanden of zelfs weken hun beslissende fase ingaan. Ze vormen dus een bron van zorg op korte termijn. Het is echter rationeel om aan te nemen dat de slechtst denkbare scenario’s, die niemand ten goede komen, uiteindelijk zullen worden vermeden. Hoewel het niet rationeel is om te vertrouwen op de rationaliteit van politici, zou deze hypothese kunnen resulteren in een opeenvolging van modi vivendi, hoe wankel ook, die de markten na een aantal zorgelijke maanden enige opluchting zou kunnen bieden.

Maar op iets langere termijn zal de ontwikkeling van de markten in 2019 naar verwachting vooral afhangen van de economische context, die ondertussen vrij ongunstig geworden is. De wereldwijde vertraging zet zich voorlopig inderdaad voort zoals verwacht.

In de Verenigde Staten blijft de activiteit in de bouwsector zwak en zijn de indicatoren voor de industriële activiteit nog altijd ongunstig. Zo bereikte de Markit PMI Manufacturing Index in februari het laagste niveau (53,7) sinds 2017*. Zolang de vraag naar diensten echter overeind blijft (de indicatoren zijn het afgelopen jaar relatief stabiel gebleven), ondersteund door een nog steeds veerkrachtige arbeidsmarkt, zal de economie als geheel naar verwachting slechts matig vertragen. Dit perspectief wordt nu versterkt door de recente steun van de Amerikaanse centrale bank, wier dogmatische normalisering plotseling plaats heeft gemaakt voor openlijke angst voor de druk van de markten en toenemende desinteresse voor het inflatierisico.

Bovendien kan het resultaat van de handelsbesprekingen met China concrete steun bieden aan het marktvertrouwen en de investeringsbereidheid. Natuurlijk blijft dit resultaat afhangen van het precaire evenwicht tussen een ideologische confrontatie en een wederzijds belang bij een overeenkomst die de schijn aan beide zijden redt en economische zelfkastijding vermijdt. Maar de Amerikaanse vertraging, de naderende presidentsverkiezingen en de kwetsbaarheid van de markten in december vorig jaar vergroten de kans op een akkoord die in ieder geval voor beide protagonisten de schijn van een bevredigend resultaat ophoudt.

In Europa bevestigen de in februari gepubliceerde economische indicatoren, zoals de Markit-PMI-productie-indicator, die nu onder het niveau van 50 is gedaald*, dat de vertraging eind vorig jaar niet kan worden teruggebracht tot het probleem van de Duitse autoproductie, die tijdelijk werd benadeeld door de aanpassing aan de nieuwe CO₂-emissienormen van de WLTP. Om te voorkomen dat de trend sterker wordt, zou een lichte verbetering op het gebied van lonen en werkgelegenheid nodig zijn, waardoor de koopkracht van de consument zou kunnen stijgen. Maar voor een echte stabilisatie is een opleving van de Chinese vraag nodig, terwijl die er bescheiden uitziet. De ECB zal geen andere keuze hebben dan uiterst inschikkelijk te blijven.

China gaat verder op de delicate weg ( zie de nota van Carmignac van januari, "50 tinten zwart" ), die wordt afgebakend door schuldverlichting, commerciële druk en een cyclische vertraging. De maatregelen ter ondersteuning van de consumptie zouden de Chinese groei in de loop van het jaar moeten kunnen stabiliseren, met name in het geval van een handelsovereenkomst met de Verenigde Staten. Maar de positieve impact ervan op de Europese export zal zeker niet vergelijkbaar zijn met die van 2016.

Begin 2019 lijken de wereldeconomieën een min of meer zachte landing te hebben ingezet, die getemperd wordt door een monetair beleid dat zijn normaliseringsdrang heeft laten varen.

In deze fase van economische vertraging zou het verschil in de individuele prestaties van ondernemingen een zeer belangrijke rendementsbron kunnen zijn, in tegenstelling tot 2018

In deze context zijn de vooruitzichten voor de aandelenindexen waarschijnlijk middelmatig in vergelijking met het huidige niveau, aangezien de waarderingen zich gemiddeld gezien sinds het begin van het jaar hebben hersteld en de winstgroeivooruitzichten voor de bedrijven zeer zwak zijn. Aan de andere kant zou in deze fase van economische vertraging het verschil in de prestaties van bedrijven een zeer belangrijke rendementsbron kunnen zijn, dit in tegenstelling tot 2018, toen het rendement in veel sterkere mate bleek af te hangen van een juiste inschatting van de ontwikkeling van de indexen. Met name aandelen van bedrijven die nog steeds redelijk gewaardeerd zijn en in staat zijn om hun marges te verdedigen en hun groei te ondersteunen, zouden een aanzienlijke kwaliteitspremie moeten kunnen claimen in de ongunstige economische omgeving die we voor dit jaar verwachten. Een soortgelijk oordeel is van toepassing op de prioriteit die dit jaar op de obligatiemarkten, met name de bedrijfsobligatiemarkt, aan het genereren van alfa moet worden gegeven, in plaats van aan het voorspellen van de algemene markttrend.

Bron: Carmignac, maart 2019, Bloomberg, 28/02/2019